Ռուբիոն եզրափակում է իր առաջին օտարերկրյա շրջագայությունը

Մայրաքաղաք Սանտո Դոմինգոյում նախատեսված է Մարկո Ռուբիոյի հանդիպումը Դոմինիկյան Հանրապետության նախագահ Լուիս Աբինադերի և արտգործնախարար Ռոբերտո Ալվարեսի հետ։

Հիշեցնենք՝ ԱՄՆ պետքարտուղարը Դոմինիկյան Հանրապետություն է մեկնել Գվատեմալայից, որտեղ հայտարարել է, թե Միացյալ Նահանգները պատրաստվում է աջակցել այդ երկրին նոր ենթակառուցվածքային նախագծերում՝ ամրապնդելով Գվատեմալայի հետ ԱՄՆ-ի գործընկերությունը։

Ռուբիոն եզրափակում է իր առաջին օտարերկրյա շրջագայությունը

Միևնույն ժամանակ, Վաշինգտոնն ու Գվատեմալան ձեռք են բերել նոր պայմանավորվածություն միգրացիոն խնդրի շուրջ, ըստ որի կենտրոնաամերիկյան պետությունը համաձայնել է 40%-ով ավելացնել ԱՄՆ-ից ժամանող թռիչքների քանակը, որոնք Միացյալ Նահագներից դուրս են բերում ձերբակալված ապօրինի միգրանտներին։ Ընդ որում, խոսքը և՛ Գվատեմալայի քաղաքացիների մասին է, և՛ այլ երկրների։

Գվատեմալայի նախագահ Բեռնարդո Արևալոյի հետ համատեղ ասուլիսի ժամանակի Ռուբիոն նշել է, թե ստորագրել է «աջակցության նամակ», որով ԱՄՆ Պետքարտուղարությունը լիարժեք համագործակցություն է խոստանում ԱՄՆ բանակի ինժեներական կորպուսի և Գվատեմալայի համապատասխան ծառայությունների միջև, որի նպատակն է «սկսել նախնական պլանավորումը»՝ ընդլայնելու «երկու նոր նավահանգստային օբյեկտները», ինչպես նաև մայրուղային և երկաթուղային կապերը, որոնք կարող են դարձնել Գվատեմալան տարածաշրջանային առևտրային կարևոր կենտրոն և կմեծացնեն երկրի տնտեսական ներուժը։

«Այսօր կստորագրեմ օտարերկրյա օգնության հարցում բացառություն անելու մասին փաստաթուղթը, որը կնպաստի մեր համագործակցության շարունակմանը, և հույս ունեմ՝ այն էլ ավելի կզարգանա»,– հայտարարել է Ռուբիոն։

ԱՄՆ պետքարտուղարի խոսքով՝ ամերիկյան արտաքին օգնությունը նպաստել է հանցագործների ձերբակալմանը և արտահանձնմանը, այդ թվում՝ անդրազգային հանցավոր խմբերի անդամների։

Այցելելով Գվատեմալայի ռազմաօդային ուժերի բազաներից մեկի մոտ հիմնված հաստատություն, որտեղ ժամանում են ԱՄՆ-ից արտաքսված անձինք, Ռուբիոն ասել է, թե «որոշ անհատներ» և «փախստականներ» կարող են արտահանձնվել, որոնք «ռազմավարական նշանակություն» ունեն թե՛ ԱՄՆ-ի, թե՛ նրա դաշնակիցների համար։

Ապօրինի միգրանտներին տեղափոխող չվերթները

Ռուբիոյի հետ բանակցություններից հետո Գվատեմալայի նախագահ Բեռնարդո Արևալոն հայտարարել է, որ երկու երկրները կստեղծեն աշխատանքային խմբեր՝ ԱՄՆ-ից ապօրինի միգրանտներին դուրս բերող չվերթներն ավելացնեու համար։

«Պայմանավորվել ենք 40%-ով ավելացնել վերադարձի չվերթների քանակը՝ ինչպես Գվատեմալայի քաղաքացիների, այնպես էլ այլ պետությունների քաղաքացիների հայրենադարձության պարագայում»,– ասել է Արևալոն։

Գվատեմալայի նախագահն ընդգծել է, որ «անվտանգ երրորդ երկրի» գաղափարը չի քննարկվել, և ԱՄՆ-ի հետ նոր պայմանավորվածությունը երաշխավորում է անվտանգ և մարդասիրական պայմաններին համահունչ վերադարձ։

2024 թվականին ԱՄՆ-ից վերադարձել է մոտ 70 հազար գվատեմալացի։

«Երկուշաբթի Էլ Սալվադորում ձեռք բերված պայմանավորվածությունը, ինչպես նաև Պանամայի հետ միգրացիոն համաձայնագրի և վերադարձի թռիչքների շուրջ կայացած համաձայնությունը վկայում է, որ Թրամփի վարչակազմը կենտրոնացած է [ԱՄՆ] հարավային սահմանի ամրապնդման ուղղությամբ,- «Ամերիկայի ձայնին» փոխանցել է Վաշինգտոնում գործող Ռազմավարական և միջազգային հետազոտությունների կենտրոնի Ամերիկայի ծրագրի ղեկավար Ռայան Բերգը։

ԱՄՆ պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն՝ Գվատեմալայի նախագահ Բեռնարդո Արևալոյի հետ համատեղ ասուլիսին։ Գվատեմալա, փետրվարի 5, 2025թ․։

«Անվտանգ երրորդ երկրի» շուրջ համաձայնագիրը

2019 թվականին Գվատեմալայի այդ ժամանակվա նախագահ Ջիմի Մորալեսը Թրամփի վարչակազմի հետ ստորագրել էր «Ապաստան տրամադրելու շուրջ համագործակցության մասին» համաձայնագիր, որն առավել հայտնի է որպես «անվտանգ երրորդ երկրի» համաձայնագիր անվամբ։

Փաստաթուղթը դեպի ԱՄՆ ուղղված միգրացիոն հոսքերը զսպելու ռազմավարության մասն էր։

2021 թվականին Բայդենի վարչակազմը կատարեց նախընտրական խոստումը և կասեցրեց այդ համաձայնագիրը, որը ԱՄՆ-ին հնարավորություն էր տալիս մերժել սահմանին ապաստան հայցողների դիմումները և տեղափոխել նրանց երրորդ երկիր, որտեղ նրանք պետք է ապաստան խնդրեին։

Քննադատները խոսքով՝ այդ քաղաքականությունը ապաստան հայցողներին ենթարկում էր տարաբնույթ վտանգների։

Գվատեմալա - Թայվան կապերը

Գվատեմալան այն սակավաթիվ երկրներից է, որը պաշտոնապես ճանաչում է Թայվանը։ Նախագահ Արևալոն վերահաստատել է իր հանձնառությունը՝ պահպանել այդ հարաբերությունները իր պաշտոնավարման ողջ ընթացքում՝ չնայած Չինաստանի ջանքերին՝ Գվատեմալան մերձեցնել Պեկինի դիրքորոշմանը։

«Ի սկզբանե հայտարարել ենք, որ պահպանում ենք մեր դիվանագիտական հարաբերությունները Թայվանի հետ»,– ասուլիսի ժամանակ նշել է Արևալոն՝ հավելելով, որ իր գլխավորած կառավարությունը ձգտում է զարգացնել կապերը Թայվանի հետ՝ տնտեսության և ներդրումների ոլորտում։

ԱՄՆ պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն հայտնել է, թե ԱՄՆ-ն աջակցում է Գվատեմալա - Թայվան կապերի ամրապնդմանը՝ ընդգծելով տնտեսական համագործակցության կարևորությունը։

Վերջին տարիներին արևմտյան կիսագնդի մի քանի երկրներ, ներառյալ Պանաման, Դոմինիկյան Հանրապետությունը, Էլ Սալվադորը, Նիկարագուան և Հոնդուրասը, խզել են Թայվանի հետ դիվանագիտական կապերը՝ անցնելով Չինաստանի կողմը։ Այս փոփոխությունների վրա, անշուշտ, ազդեցություն է ունեցել Չինաստանի աճող տնտեսական ներկայությունը Լատինական Ամերիկայում։

Գվատեմալայում ելույթ ունենալիս՝ Ռուբիոն զգուշացրել է Չինաստանի «պարտքի ծուղակի» մասին՝ նշելով, թե բազամթիվ են եղել դեպքերը, երբ Չինաստանի կառավարությունը խոստանում է միլիարդավոր դոլարների ներդրումներ, սկսում նախագծեր, բերում է չինացի աշխատակիցների՝ նախագիծն իրականացնելու, սակայն «ի վերջո նախագիծը կա՛մ կիսատ է մնում, կա՛մ երկրները հայտնվում են հսկայական պարտքերի տակ»։

Վաշինգտոնում Չինաստանի դեսպանատան խոսնակ Լյու Պենգյուն հերքել է Ռուբիոյի հայտարարությունները՝ դրանք որակելով «չարամիտ զրպարտություն» և կոչ անելով ԱՄՆ-ին կենտրոնանալ «փոխշահավետ համագործակցության» և «ընդհանուր գլոբալ զարգացման» վրա։

Գվատեմալան Ռուբիոյի լատինաամերիկյան շրջագայության չորրորդ կանգառն էր, որի նպատակն է համատեղ քայլեր ձեռնարկել անօրինական միգրանտների ու թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության դեմ։

Պանամայում, Էլ Սալվադորում, Կոստա Ռիկայում և Գվատեմալայում հանդիպումներից հետո Ռուբիոն մեկնել է Դոմինիկյան Հանրապետության մայրաքաղաք Սանտո Դոմինգո։